رادیوگرافی دندان: ملاحظات ایمنی و سلامتی

فهرست مطالب

رادیوگرافی دندان یک روش تشخیصی بسیار رایج و امن در دندانپزشکی است. با استفاده از این روش می توان ساختار داخلی دندان را مشاهده کرد و وجود هر گونه مشکل، مانند پوسیدگی یا دندان نهفته را تشخیص داد. رادیوگرافی دندان آنقدر رایج است که به اندازه جرم گیری دندان در کلینیک ها انجام می گیرد. تقریبا هیچ معاینه ای بدون رادیوگرافی تکمیل نمی شود. این باعث شده است که در مورد ایمنی آن نگرانی هایی به وجود آید. در ادامه همه چیز در مورد این روش تشخیصی آمده است.

رادیوگرافی دندان به چه کار می آید؟

رادیوگرافی دندان به منظور کمک به دندانپزشکان در تشخیص مسائلی استفاده می شود که در غیر این صورت برای چشم غیر مسلح تقریبا نامرئی هستند. در بزرگسالان از این روش برای شناسایی مشکلات مختلف و درمان صحیح آنها استفاده می شود. استفاده از این روش در تشخیص موارد زیر به دندانپزشک کمک می کند:

  • مناطق پوسیده، از جمله بین دندان ها یا زیر پرشدگی ها
  • از دست دادن استخوان در ارتباط با بیماری لثه
  • آبسه ها، که عفونت در ریشه دندان یا بین دندان و لثه هستند
  • تومورها
  • تغییرات در کانال ریشه
  • آماده سازی فک برای دریافت ایمپلنت دندان، پروتز و روش های مشابه

ملاحظات ایمنی رادیوگرافی دندان:

عدم آسیب رسانی این روش به بدن ثابت شده است. هنگامی که رادیوگرافی دندان با اقدامات احتیاطی مناسب انجام شود، دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. یک معاینه دندانپزشکی معمولی با چهار رادیوگرافی دندان، مساوی با مقدار تابش دریافت شده در طول یک پرواز دو ساعته با هواپیماست. هر چند که در برخی تحقیقات ارتباط مواجهه مداوم با اشعه ثابت شده است، اما مقدار این تابش در دندانپزشکی ناچیز است. در عین حال دندانپزشک می تواند به روش های مختلف مقدار تابش اشعه ایکس را از مقدار معمول نیز کمتر سازد. استفاده از یک رادیوگرافی به جای چندین مرتبه برای هر ترمیم می تواند در کاهش مقدار مواجهه فرد مفید باشد. همچنین می توانید در مورد تغییر تنظیمات دستگاه به حداقل مقدار تابش مورد نیاز، به خصوص برای تشخیص و درمان بیماری در کودکان، با دندانپزشک خود صحبت کنید.

آیا رادیوگرافی دندان برای کودکان خطرناک است؟

بسیاری از والدین نگران تاثیرات رادیوگرافی دندان در کودکان هستند. کودکان نسبت به تابش حساس هستند. با این حال، میزان اشعه در رادیوگرافی دندان برای کودکان ایمن است. همانطور که فک و دندان های کودک به طور مداوم تغییر می کنند، باید به رشد آنها توجه داشته باشید. از رادیوگرافی در موارد متعددی برای کودکان استفاده می شود که عبارتند از:

  • اطمینان از اندازه مناسب فک برای رشد دندان های دائمی
  • نظارت بر پیشرفت دندان های عقل
  • تعیین لق شدن دندان های شیری
  • درمان سریع پوسیدگی و بیماری های لثه

خطرات رادیوگرافی دندان برای کودکان:

کودکان نسبت به بزرگسالان حساس تر هستند، بنابراین خطر ابتلا به سرطان به ازای هر واحد دوز اشعه ایکس برای کودکان بیشتر از بزرگسالان است.

این تابش اشعه ایکس نیست که منجر به سرطان می شود؛ بلکه مجموع مقدار تابش تجمعی در طول عمر عامل بروز بیماری است. هرچه سن کودک برای قرارگیری در معرض تابش پایین تر باشد، مقدار تجمعی تابش های بعدی در طول عمر وی بیشتر خواهد بود.

تنظیمات تجهیزات رادیوگرافی دندانپزشکی اغلب برای بزرگسالان مناسب است. این امر باعث می شود که مقدار تابش دریافتی برای کودکان در زیر این دستگاه بیش از حد مورد نیاز باشد. بهتر است برای تصویربرداری از کودک از تجهیزات مدرنی استفاده شود که امکان تغییر میزان تابش در آن وجود دارد.

از رادیوگرافی برای کودکان مگر در موارد زیر استفاده نمی شود:

برای پیشگیری از خطرات رادیوگرافی در کودکان چه باید کرد؟

مطمئن شوید که دستگاه رادیوگرافی دندانپزشک دیجیتال است. این گونه دستگاه ها پرتو کمتری نسبت به دستگاه های معمولی دارند. اطمینان حاصل کنید که در این روش از E-Film و نه D-film استفاده می شود. E-film در مقایسه با نوع دیگر آن حساسیت بیشتری نسبت به نور دارد. در نتیجه برای ظهور فیلم به مقدار تابش کمتری نیاز است.

از دندانپزشک بخواهید که در صورت امکان از روشی به غیر از رادیوگرافی استفاده کند. یکی از این روش ها استفاده از cavity detector است. هرچند این روش با مقداری خطا همراه است اما می تواند جایگزین مناسبی برای استفاده از رادیوگرافی برای کودک باشد.

تکنولوژی جدید به تشخیص و درمان بهتر بیماران کمک کرده است. رادیوگرافی دیجیتال دندان یکی از این تجهیزات مدرن است که به کمک دندانپزشکان و بیماران آمده است.

روش دیگر در کاهش مقدار مواجهه با اشعه در دندانپزشکی استفاده از کاورهای مخصوص برای روی برخی نواحی بدن است. این کاورها بدن را از جذب اشعه محافظت می کند. از این روش برای زنان باردار و کودکانی استفاده می شود که به رادیوگرافی دندان نیاز دارند. این پوشش بر روی شکم بیمار قرار می گیرد و رادیوگرافی تا حد امکان تنها در یک مرحله و با حداقل میزان تابش انجام می گیرد.

آیا رادیوگرافی دندان در بارداری خطرناک است؟

بسیاری از زنان باردار در طول دوره بارداری خود از ترس آسیب رسیدن به جنین از درمان دندانپزشکی خودداری می کنند. یکی از این ترس ها، ترس از رادیوگرافی دندان در بارداری است. با این حال، بسیاری از متخصصان معتقدند خطرات عفونت و پوسیدگی برای مادر و جنین بیشتر از درمان است.

به دلیل هوس های بارداری برای غذاهای مختلف و تهوع، زنان باردار در معرض خطر پوسیدگی دندان قرار دارند.

با وجودی که بسیاری از افراد معقتدند رادیوگرافی و بیحسی برای زنان باردار خطرناک است، تحقیقات نشان می دهد که استفاده دقیق و مناسب بر اساس شرایط مادر و جنین می تواند بدون خطر و ریسک باشد.

در واقع مشکلات درمان نشده دهان و دندان برای جنین خطر بیشتری نسبت به هر نوع درمان دندانپزشکی دارد.

عدم درمان پوسیدگی دندان، بیماری لثه، آبسه و عفونت دندان می تواند نوزاد را در معرض خطر انتقال باکتری از طریق جفت قرار دهد. تحقیقات نشان می دهند که بیماری های دهان و دندان و لثه باعث زایمان زودرس، وزن پایین جنین در هنگام تولد، زایمان نوزاد مرده و پارگی کیسه آب می شود.

چه زمانی در بارداری می توان از رادیوگرافی دندان استفاده کرد؟

تحقیقات نشان می دهد با رعایت ملاحضات درمانی، استفاده از رادیوگرافی دندان در بارداری بدون خطر خواهد بود. بهتر است در سه ماهه اول بارداری از انجام رادیوگرافی خودداری شود زیرا مهم ترین دوره رشد جنین و ارگان های مهم بدن او است.

در صورتی که یک مادر باردار دچار دندان درد غیر مشخص در یک یا چند دندان خود شده باشد، دندان های وی معاینه می شود اما رادیوگرافی را می توان تا سه ماهه دوم به تاخیر انداخت.

به علاوه بهتر است مادر باردار به مرکز درمانی مدرنی مراجعه کند که دارای دستگاه های جدیدی باشد. این دستگاه ها از دوز پایینی برای عکس برداری استفاده می کنند. به علاوه لازم است برای مادر باردار از محافظ سربی شکم و محافظ تیروئید استفاده شود. بدین ترتیب رادیوگرافی برای مادر باردار و جنین او خطری به همراه نخواهد داشت.

رادیوگرافی دیجیتال دندان چیست و چه مزایایی دارد؟

رادیوگرافی دیجیتال دندان پزشکی بخش مهمی از تشخیص، مستند سازی و برنامه ریزی درمان در هر کلینیک دندانپزشکی مدرن است. فن آوری های دیجیتال رادیوگرافی مزایای متعددی نسبت به فیلم های رادیوگرافی دارند. هر چند روش های پیشین نیز همچنان در ارائه برنامه درمانی دقیق و مناسب به کار می آیند، اما سیستم های رادیوگرافی دیجیتال این امکان را فراهم می کنند که دندانپزشک و بیمار بتوانند به طور همزمان تصویر را بر روی صفحه نمایش یک کامپیوتر، iPad یا صفحه تلویزیون با وضوح بالاتری نسبت به فیلم رادیوگرافی ببینند. بدین ترتیب بیمار می تواند درک بهتری از مشکل خود، دلیل درمان و روش مورد نیاز داشته باشد. درک بهتر بیمار از مشکل خود می تواند هزینه گاها بالای درمان را برای او توجیه کند.

درمان دندانپزشکی کاری یک نفره نیست و اغلب تیمی از افراد در روند درمان دخیل هستند. نیاز به مشورت با یک متخصص دیگر در پروسه درمان محتمل است. در نتیجه امکان ارسال سریع تر تصاویر دیجیتال به دندانپزشک دیگر می تواند کمک زیادی به تسریع درمان و ارائه خدمات بهتر کند. امکان ارسال تصویر در فرمت دیجیتال برای شرکت های بیمه نیز روند بازپرداخت غرامت را تسریع کرده است.

امروزه بیماران نگرانی های بیشتری در مورد میزان تابش دریافت شده توسط بدن در طول درمان دارند. هر چند ایمنی روش های سنتی ثابت شده است، اما به طور کلی در این روش ها نیاز به تکرار رادیوگرافی محتمل است. تکان خوردن بیمار یا فیلم رادیوگرافی از علل تکرار رادیوگرافی هستند که میزان تابش را افزایش می دهند.

اما رادیوگرافی دیجیتال از میزان تابش بسیار کمتری نسبت به روش های سنتی استفاده می کنند و از این نظر با ایمنی بیشتری برای بیماران همراه است.

ایمنی بالا و وارد کردن آسیب کمتر به طبیعت به دلیل عدم استفاده از فیلم رادیوگرافی، از رادیوگرافی دیجیتال روش سبز برای محیط زیست ساخته است. اما مزایای آن به این مورد محدود نمی شود. کیفیت بالای تصویر، ارائه مدل سه بعدی کاملا دقیق از دندان و آناتومی فک، دقت تشخیصی و درمانی دندانپزشک را افزایش می دهند. تکنولوژی تصویربرداری دیجیتال، صنعت دندانپزشکی را با تحول رو به رو کرده است و کیفیت زندگی بیماران را افزایش داده است.

انواع روش های تصویربرداری دیجیتال:

برخی از انواع سیستم های دیجیتال و نحوه کاربرد آن در دندانپزشکی عبارتند از:

سنسورهای اشعه ایکس داخل دهانی:

جایگزینی برای فیلم های رادیوگرافی هستند. گرفتن عکس با این روش سریع تر و آسان تر از بایت وینگ است. میزان تابش در این روش کمتر و کیفیت تصویر بالاتر است.

رادیوگرافی پانورامیک دیجیتال:

برای تصویربرداری از قوس کامل فک بیمار در یک تصویر طراحی شده اند.

سیستم پرتوهای مخروطی:

بیشتر برای برنامه ریزی درمان ایمپلنت دندان استفاده می شوند، اما از این سیستم های قدرتمند تصویربرداری سه بعدی برای بهبود خدمات ارائه شده در ارتودنسی، اندودنتیک و دیگر حوزه های دندانپزشکی نیز استفاده می شود.

سیستم های رادیوگرافی فسفر پلیت:

این سیستم شبیه فیلم رادیوگرافی قدیمی است با این تفاوت که سنسورهای آن عکس را در خود ذخیره کرده و پس از انتقال به دستگاه و دیجیتالی شدن تصویر، اطلاعات از روی آن پاک شده تا برای اسکن بعدی مورد استفاده قرار گیرد.

تهوع در حین رادیوگرافی دندان را چطور می توان کنترل کرد؟

با وجودی که گرفتن عکس رادیوگرافی از دندان درد ندارد، اما عده زیادی از بیماران، به خصوص برای عکس برداری از دندان های خلفی، دچار تهوع می شوند. ما دندانپزشکان درک می کنیم که این کار برای بیماران ناراحت کننده است و تلاش می کنیم که این روش در سریع ترین و راحت ترین شکل خود انجام شود. با این حال، شما نیز می توانید از روش های زیر برای کنترل تهوع حین رادیوگرافی دندان و حفظ آرامش خود استفاده کنید:

نفس خود را نگه دارید و از طریق بینی نفس بکشید:

از آنجا که شکل فیلم رادیوگرافی کمی برای دهان نامتناسب است، نفس کشیدن از طریق دهان دشوار می شود و انجام این کار باعث ایجاد تهوع در شما می شود. در عوض سعی کنید از طریق بینی نفس بکشید یا خیلی ساده نفس خود را تا اتمام رادیوگرافی نگه دارید.

نفس خود را به آرامی بیرون دهید:

همانند مورد فوق، اگر نمی توانید نفس خود را نگه دارید یا از طریق بینی نفس بکشید، در این صورت سعی کنید نفس خود را به آرامی از دهان بیرون دهید تا کنترل تهوع حین رادیوگرافی دندان برای شما آسان تر شود.

کمی گلوی خود را بی حس کنید:

پیش از شروع درمان می توانید از داروخانه یک اسپری بی حسی بدون نسخه تهیه کنید. دندانپزشک هم می تواند برای شما این کار را انجام دهد. از او بخواهید با پاشیدن مقداری بی حسی در انتهای دهان به شما در کنترل تهوع حین رادیوگرافی دندان کمک کند. بدین ترتیب، رادیوگرافی را کمتر حس خواهید کرد و حالت تهوع شما بهتر می شود

کمی نمک را امتحان کنید:

بسیاری از بیماران گزارش کرده اند که قرار دادن مقداری نمک روی زبانشان پیش از انجام رادیوگرافی بسیار به آنها در کنترل تهوع حین رادیوگرافی دندان کمک کرده است.

پاهایتان را بالا بیاورید:

با بلند کردن فقط چند سانتی متر از پاهای خود از روی صندلی، عضلات شکمتان منقبض خواهد شد و احساس تهوع شما کمتر می شود. این کار به شما کمک می کند که بر کاری به غیر از رادیوگرافی تمرکز کنید و حواس شما را از تهوع پرت خواهد کرد.

دفعه بعد که قرار است از دندان شما رادیوگرافی تهیه شود، چند تا از تکنیک های بالا را امتحان کنید تا متوجه شوید که کدامیک برای شما موثر است. مطمئن باشید که تجربه بعدی شما راحت تر خواهد بود.

منبع:

theblueroom.bupa

dentaluxpa

dentalcompare

askthedentist

123dentist

مطالب مشابه

4 پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *