جراحی فلپ لثه نوعی جراحی است که روی لثه ملتهب انجام می شود تا ریشه دندان تمیز شود، استخوان آسیب دیده ترمیم شود و لثه بیمار درمان شود. لثه ها از دندان جدا شده و به طور موقت به عقب برگردانده می شوند. این کار به دندانپزشک این امکان را می دهد تا به ریشه دندان و استخوان دسترسی پیدا کند. این جراحی در شرایطی انجام می شود که درمان آنتی بیوتیکی، روت پلنینگ و اسکیلینگ کمکی به درمان بیماری لثه نکرده اند.
مورد استفاده از جراحی فلپ لثه چیست؟
از جراحی فلپ لثه برای درمان بیماری لثه (پریودنتیت) استفاده می شود. جراحی فلپ لثه برای افرادی توصیه می شود که دچار پریودنتیت متوسط یا پیشرفته لثه شده اند. معمولا در ابتدا درمانی انجام می شود که شامل جراحی نیست. به این کار اسکیلینگ و روت پلنینگ می گویند. اگر با استفاده از این روش های درمانی عفونت لثه از بین نرود، ممکن است از جراحی فلپ لثه استفاده شود. همچنین ممکن است این جراحی همراه با فرآیند دیگری به نام حراجی استخوان انجام شود.
آماده سازی برای جراحی فلپ لثه شامل چه مواردی است؟
پریودنتیست (متخصص لثه) و یا دستیار دندانپزشک ابتدا تمام پلاک ها و جرم ها (رسوبات دندانی) را از اطراف دندان ها جدا می کند. او از مناسب بودن وضعیت بهداشت دهان شما اطمینان پیدا می کند. پریودنتیست سلامت شما و داروهایی که مصرف می کنید را نیز ارزیابی می کند. این کار برای اطمینان از ایمنی جراحی برای شما اهمیت دارد.
جراحی فلپ لثه چطور انجام می شود؟
در ابتدا برای بی حس شدن ناحیه موردنظر به شما بی حسی تزریق می شود. سپس پریودنتیست برای جدا کردن لثه ها از دندان از تیغ جراحی استفاده می کند. لثه ها را به شکل یک فلپ بلند کرده یا لایه را به عقب برمی گرداند. این کار به پریودنتیست این امکان را می دهد تا به ریشه ها و استخوان پشتیبان دندان دسترسی مستقیم پیدا کند.
بافت متورم از بین دندان ها و از هر شکافی در استخوان (نقص استخوانی) خارج می شود. سپس پریودنتیست فرآیندی به نام اسکیلینگ و روت پلنینگ را به منظور پاک کردن پلاک ها و جرم ها انجام می دهد. روت پلنینگ و اسکیلینگ از روش های جرم گیری عمیق دندان هستند که برای تمیز کردن خط لثه از پلاک و تارتار و درمان بیماری لثه به کار می رود. این روش هر چند جز روش های نسبتا تهاجمی محسوب می شود، اما برای پیشگیری از نیاز به جراحی فلپ لثه گزینه خوبی به شمار می رود.
جرم گیری عمیق دو مرحله دارد. اسکیلینگ زمانی انجام می شود که دندانپزشک پلاک و تارتار را از بالا و زیر لثه بیرون می کشد. در این مرحله تمام تارتار تا پایین پاکت تمیز می شود. سپس دندانپزشک روت پلنینگ را آغاز می کند. دندانپزشک لبه های ریشه دندان را صاف و هموار می کند تا لثه دوباره به دندان بچسبد. روت پلنینگ ممکن است حداقل دو جلسه طول بکشد و به بی حسی نیاز دارد.
اگر دچار نقص استخوانی هستید، پریودنتیست می تواند آنها را برطرف کند. این فرآیند جراحی کانتورینگ دوباره استخوان نام دارد. این کار لبه های استخوان را با استفاده از سوهان یا مته چرخان نرم می کند.
در نهایت لثه ها دوباره در سر جای خود در کنار دندان قرار می گیرند و در محل بخیه می شوند. بعضی از پریودنتیست ها از بخیه های قابل جذب استفاده می کنند. بعضی دیگر از بخیه های غیر قابل جذب استفاده می کنند که باید بعد از یک هفته تا 10 روز کشیده شوند. همچنین ممکن است پریودنتیست محل جراحی شده را پانسمان کند. پانسمان به کار رفته برای جراحی فلپ لثه تحت عنوان پانسمان پریودنتال خوانده می شود.
پیگیری و مراقبت از بافت پس از جراحی فلپ لثه:
ممکن است بعد از عمل، فرد دچار احساس ناراحتی خفیف تا متوسط شود. پریودنتیست برای کنترل این وضعیت می تواند مسکن درد تجویز کند. در بسیاری از افراد حتی مسکن بدون نسخه هم درد را تسکین می دهد.
نکته حائز اهمیت این است که در زمان بهبود محل جراحی فلپ لثه تا جایی که امکان دارد دهان را تمیز نگه دارید. این نکته به این معنی است که باید بقیه قسمت های دهان را به صورت معمول مسواک زده و نخ دندان بکشید. اگر ناحیه جراحی شده پانسمان نشده بود، می توانید به آرامی با مسواک پلاک ها را از روی دندان ها بردارید. اغلب اوقات بعد از جراحی لثه دهانشویه های آنتی باکتریال حاوی کلرهگزیدین تجویز می شود. این دهانشویه ها باکتری ها را از بین می برد، رشد پلاک ها را به تأخیر می اندازد و به بهبودی دهان کمک می کند.
در بعضی موارد ممکن است پس از جراحی فلپ لثه برای جلوگیری از عفونت داروهای آنتی بیوتیک نیز تجویز شود. حتما آنها را طبق دستورالعمل داده شده مصرف کنید. ممکن است پریودنتیست بخواهد 7 تا 10 روز بعد از جراحی ناحیه موردنظر را دوباره معاینه کند.
توصیه های رایج برای تسریع بهبودی پس از جراحی فلپ لثه به طور خلاصه عبارتند از:
- مصرف داروی مسکن طبق تجویز
- شستشوی دهان با آب نمک پس از 24 ساعت به مدت چند روز برای کنترل عفونت و درد
- تعویض پد پانسمان در صورت خونریزی
- استراحت پس از جراحی و کاهش فعالیت جسمانی
- مصرف غذاهای نرم تا چند روز
- خوابیدن با یک بالش اضافی زیر سر
- قرار دادن کمپرس سرد روی صورت پس از جراحی فلپ لثه برای کاهش درد و تورم
- عدم استفاده از نی برای نوشیدن
- قطع مصرف دخانیات
عوارض درمان:
پس از جراحی فلپ لثه ممکن است مقداری دچار خونریزی و تورم شوید. بنابراین، ریسک این وجود دارد که دچار عفونت شده باشید.
با گذشت زمان، احتمال دارد که لثه ها در ناحیه درمان شده دچار تحلیل و فرسایش شوند. همچنین، دندان ها ممکن است به دمای سرد و گرم حساس شوند. پس از انجام جراحی، ریسک پوسیدگی دندان در ناحیه ریشه ها بیشتر می شود.
چه زمانی باید با متخصص تماس گرفت؟
ادامه درد و ناراحتی و مقداری خونریزی در طول 48 ساعت پس از جراحی فلپ لثه عادی است. این علائم معمولا ظرف چند روز از بین می روند. در صورتی که خونریزی ادامه یافت یا علائم بعد از گذشت سه روز تشدید شدند، باید هر چه سریع تر به دندانپزشک مراجعه کنید. این موارد می توانند علامت عفونت باشد. در این صورت، باید هر چه سریع تر درمان شوید.
