آسیب به بافت دهان: لب، زبان و لثه

آسیب به بافت دهان شامل لب، زبان و لثه کاملا شایع است. بافت نرم لب به دلیل محل آن در برابر تروما آسیب پذیر است. یک ضربه به صورت می تواند لب ها را به دندان ها فشار دهد و موجب پارگی هر یک از بافت های نرم دهان شود. گاز گرفتگی زبان و پاره شدن لثه از دیگر صدماتی است که هر کس ممکن است آن را تجربه کند.

هر نوعی آسیب به بافت دهان معمولا با خونریزی همراه است زیرا بافت نرم دهان دارای منبع غنی خون است.

علائم آسیب به بافت دهان:

• کبودی
• تورم
• خونریزی
• وجود زخم روی لب، زبان یا لثه

تشخیص:

دندانپزشک در مورد اتفاقی که منجر به وارد شدن آسیب به بافت دهان شده است می پرسد و موضع را معاینه می کند. در صورتی که لب ها آسیب دیده باشند، استخوان فک و دندان ها نیز از نظر وارد شدن آسیب مانند وجود ترک یا شکستگی بررسی می شوند.

مدت مورد انتظار برای بهبودی:

مدت زمان بهبودی آسیب به بافت دهان به شدت پارگی بستگی دارد. با این حال، این نوع بافت ها دارای عروق خونی زیادی هستند و همین امر بهبودی را تسریع می بخشد.

پیشگیری:

آسیب به بافت دهان اغلب در زمان ورزش کردن یا دیگر فعالیت های بدنی رخ می دهد. استفاده از گارد دهان در زمان ورزش کردن می تواند ریسک آسیب به بافت دهان را کاهش دهد. گارد دهان از پلاستیک نرمی ساخته شده است که به شکل دندان های فک طراحی شده است. گاردهای مخصوص ورزش های سنگین باید دندان های هر دو فک را پوشش دهند. گارد دهان با ایجاد یک مانع نرم بین دندان و لب از وارد شدن آسیب به آنها جلوگیری می کند. گارد دهان در داروخانه ها در دسترس است. دندانپزشکان نیز می توانند نمونه های سفارشی آن را برای شما بسازند. در مطالب پیشین در مورد نحوه نگهداری از گارد دهان و رعایت بهداشت آن توضیح داده شد که مطالعه آن را به شما توصیه می کنیم.

استفاده از کمربند در زمان رانندگی و کلاه ایمنی در زمان استفاده از موتور سیکلت و دوچرخه ریسک آسیب به بافت دهان را کاهش می دهد.

درمان آسیب به بافت دهان:

در خانه، می توانید سطح پوست را با آب و صابون ملایم و یک دستمال نرم تمیز کنید. برای شستشوی بافت داخل دهان، از آب نمک یا محلول هیدروژن پراکسید (یک پیمانه هیدروژن پراکسید و یک پیمانه آب) استفاده کنید. هرگز محلول هیدروژن پراکسید را قورت ندهید. اگر محلول در دهان شما کف کرد، نگران نباشید. معمولا در تماس با بافت دهان این حالت عادی است.

اگر لب شما متورم یا کبود شده است، یک کمپرس سرد روی آن قرار دهید. در صورت وجود خونریزی، یک پارچه تمیز را به مدت حداقل پنج دقیقه روی موضع فشار دهید. استفاده از یخ می تواند تورم، خونریزی و ناراحتی را کاهش دهد. یک تکه یخ را بین یک گاز تمیز تمیز دهد و آن را روی ناحیه دردناک قرار دهید.

برخی از انواع آسیب به بافت دهان باید توسط جراح دهان و یا جراح پلاستیک درمان شوند. این امر به خصوص برای بخیه زدن بافت بیرون دهان و حفظ زیبایی لبخند اهمیت دارد. بخیه خطی که مرز مشخص بین پوست و بافت لب است، از جمله مواردی است که باید زیر نظر یک جراح متخصص و ماهر انجام شود. برای بخیه زدن این محل دقت زیادی باید انجام شود و روند بهبودی بافت در طول روزهای بعدی زیر نظر گرفته شود، زیرا حتی کوچک ترین ناهمواری و عدم تقارن قابل توجه خواهد بود.

ابتدا پزشک، موضع را با استفاده از محلول آب و نمک یا هیدروژن پراکسید تمیز خواهد کرد. تمیز کردن بافت دهان نه تنها باکتری ها بلکه اجسام خارجی مانند خاک و چیزهایی که ممکن است وارد زخم شده باشند را خارج خواهد کرد. سپس، روی موضع مقداری محلول بتادین زده می شود تا موضع ضدعفونی شود. پارگی لب از داخل به بیرون بخیه زده خواهد شد. بخیه زدن تمام لایه ها شانس ایجاد اسکار زخم و ناهمواری خط لبخند را کاهش می دهد.

درمان آسیب به بافت دهان در ناحیه زبان معمولا به چیزی به غیر از تمیز کردن با محلول ضدعفونی کننده یا هیدروژن پراکسید نیازی نخواهد داشت.  پارگی شدید ممکن است مستلزم بخیه باشد.

دهان محل زندگی باکتری های زیادی است. به همین دلیل، اغلب پس از آسیب به بافت دهان برای بیمار آنتی بیوتیک تجویز می شود تا از ابتلا به عفونت جلوگیری شود.

در موارد زیر هر چه سریع تر به دندانپزشک یا جراح دهان و دندان مراجعه کنید:

• خونریزی که با فشار و استفاده از کمپرس یخ بهبود نمی یابد.
• وجود پارگی عمیق
• وجود پارگی در مرز بین لب و پوست صورت
• پارگی لب
• ابتلا به عفونت پس از آسیب به بافت دهان که شامل علائمی مانند:
• قرمزی
• حساسیت
• تب
• تخلیه چرک از موضع
• تورم

علائم معمولا پس از چهار روز از وقوع آسیب به بافت دهان قابل مشاهده هستند.

در صورتی که دندان شما شکسته یا لق شده است، هر چه سریع تر به دندانپزشک مراجعه کنید.

بهبودی:

تا زمان بهبودی کامل بهداشت دهان و دندان خود را رعایت کنید. دهان می تواند به منبع تغذیه باکتری ها تبدیل شود. عدم توجه به بهداشت دهان و دندان می تواند موجب ابتلا به عفونت شود. برای پیشگیری از عفونت، دوره داروهای خود را تکمیل کنید. حتی اگر احساس بهبودی می کنید، داروهای آنتی بیوتیک خود را به طور کامل مصرف کنید. در صورتی که دچار درد هستید، می توانید از داروهای ضد درد فاقد نسخه استفاده کنید. اگر درد قابل مدیریت نیست، از دندانپزشک یا جراح خود بخواهید که داروی ضد درد قوی تری برای شما تجویز کند.

مسواک زدن را همچنان ادامه دهید. در اطراف زخم را به آرامی و ملایمت مسواک بزنید. اگر برای شما دهانشویه خاصی تجویز شده است، طبق دستور پزشک از آن استفاده کنید. در غیر این صورت یک دهانشویه ضدعفونی کننده فاقد الکل نیز کافی است.

روزی یک بار از دهانشویه ضدعفونی کننده و محلول آب نمک برای تمیز کردن دهان خود استفاده کنید.

بسته به شدت آسیب به بافت دهان حدود یک هفته طول می کشد تا زخم بهبود یابد.

منبع:

colgate