زگیل تناسلی در دهان: علائم، پیشگیری و درمان
امروزه ابتلا به ویروس HPV رواج بیشتری یافته است که تشخیص بهتر نیز در این افزایش نرخ نسبت به گذشته دخیل بوده است. در بین بیش از ۱۰۰ سویه مختلف این ویروس، حدود ۴۰ تا از آن می تواند دهان، گلو و آلت تناسلی را درگیر کند و در موارد شدید حتی موجب سرطان دهان یا رحم در بیمار شود. برخی از آنها باعث بروز زگیل تناسلی در دهان می شوند که نیاز به توجه و بررسی پزشکی دارند.
در بیشتر موارد، سیستم ایمنی بدن می تواند ویروس را از بین ببرد، بنابراین بیمار دچار عفونت و علائم بیماری نمی شود.
برخی از سویه های HPV باعث بروز ضایعه های بی خطری در دهان می شوند که شبیه به زگیل هستند و ممکن است بدون مداخله پزشکی پس از مدتی از بین بروند، اما پزشکان برخی دیگر را در ابتلا به سرطان دهان سهیم می دانند.
عامل زگیل تناسلی در دهان چیست و چطور گسترش می یابد؟
زگیل تناسلی در دهان در بیشتر موارد از طریق سکس دهانی و تماس دهان به دهان بین افراد ایجاد می شود. وجود زگیل در دست و جویدن انگشتان نیز می تواند باعث انتقال ویروس به دهان و بروز ضایعه در بافت نرم دهان شود.
در تماس دهان به دهان و دهان به آلت تناسلی، ویروس HPV از طریق بزاق عفونی شده وارد بریدگی یا زخم در دهان یا گلوی فرد می شود.
مادران نیز ممکن است این ویروس را به کودک خود منتقل کنند.
سیستم ایمنی معمولا پیش از بروز عفونت جدی به ویروس حمله می کند و آن را از بین می برد. معمولا عفونت HPV ظرف مدت ۱ تا ۲ سال از بین می رود. در برخی موارد، عفونت ماندگار است.
HPV چقدر شیوع دارد؟
HPV و زگیل تناسلی در دهان بسیار شایع هستند. طبق آمار حدود ۱۰ درصد از مردان و ۳٫۵ درصد از زنان آمریکایی دچار زگیل تناسلی در دهان هستند.
ریسک فاکتورها:
افرادی که رابطه دهانی دارند یا در تماس جنسی با فرد مبتلا به HPV هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این عارضه قرار دارند.
تحقیقات هنوز هم در حال بررسی ریسک فاکتورهای این بیماری هستند، برخی از آنها عبارتند از:
- رابطه محافظت نشده
- داشتن شرکای جنسی متعدد
- بوسیدن
- مصرف الکل و دخانیات
- شروع رابطه جنسی از سن پایین
- نوشیدن از لیوان دیگران
علائم زگیل تناسلی در دهان:
بسیاری از افرادی که دچار نوع خفیف این عارضه هستند، هیچ علامتی ندارند. سویه هایی زیادی از HPV نیز وجود دارد که باعث علائم متفاوتی می شوند.
در بیشتر موارد زگیل تناسلی در دهان دارای علائم زیر است:
- · کوچک و سخت
- · سفید، صورتی، همرنگ بافت، یا قرمز
- · کمی برآمده یا صاف
- · بدون درد
- · رشد کم
- · زگیل منفرد یا گل کلمی
- · در هر جایی از دهان به خصوص روی زبان، نرم کام، و لب
نوع HPV 16 بیشتر با سرطان دهان در ارتباط است.
سرطان دهان دارای علائم واضحی است که با پیشرفت بیماری تشدید می شوند:
- · ضایعات دردناک که ظرف مدت ۳ هفته از بین نمی روند.
- · اشکال در بلع یا احساس وجود چیزی در گلو در هنگام بلع
- · تغییر رنگ بافت نرم دهان
- · تورم بدون درد لوزه ها
- · احساس ضایعه ای در گردن
- · درد در هنگام جویدن
- · گلودرد مزمن
- · سرفه مزمن
- · احساس بیحسی در لب یا زبان
- · گوش درد یک طرفه که بیش از ۳ هفته ادامه دارد
تشخیص:
تشخیص HPV ساده نیست. برای تشخیص دقیق باید آزمایش PCR انجام شود.
در مواردی نیز وجود ضایعه زگیل تناسلی در دهان به تشخیص بدون نیاز به آزمایش کمک می کند. غربالگری سرطان دهان در تمام افراد باید به طور منظم انجام شود. این کار می تواند در طول معاینه شش ماه یکبار دندانپزشکی انجام شود. در صورتی که ضایعه ای در دهان شما دیده شود، از آن نمونه برداری می شود تا سرطانی نبودن آن تایید شود. همچنین برای بررسی زگیل تناسلی در دهان نیز به نمونه برداری نیاز است. در صورتی که ابتلا به بیماری تایید شود، بیمار باید غربالگری سرطان دهان را جدی تر بگیرد.
گزینه های درمان:
در حال حاضر هیج روشی برای درمان HPV یا حتی کاهش ضایعات آن وجود ندارد.
داروهای موضعی متعددی بر روی ضایعات HPV بررسی شده اند که هیچ تاثیری نداشته اند. در حال حاضر تنها روش درمان برداشتن زگیل با استفاده از جراحی است. برای از پزشکان نیز از فریز کردن و لیزر برای برداشتن زگیل کمک می گیرند که برای دهان غیر ممکن است.
پس از تشخیص، بیمار باید هر ۸ تا ۱۲ ماه آزمایش بدهد تا عفونت از بین برود.
پیشگیری از زگیل تناسلی در دهان:
یکی از بهترین راه های پیشگیری از ابتلا به HPV واکیسناسیون است.
در آمریکا این واکسن باعث ایمنی ۱۰۰ درصد در برابر انواع مرتبط با سرطان HPV می شوند که عبارتند از HPV 6، ۱۱، ۱۶، ۱۸، ۳۱، ۳۳، ۴۵، ۵۲، و ۵۸٫
در حال حاضر توصیه می شوند که افراد تا ۴۵ سال این واکسن را تزریق کنند.
دختران و پسران معمولا ۲ دوز از دارو را به فاصله ۶ ماه در بین سنین ۱۱ تا ۱۲ سال دریافت می کنند. جوانانی که اولین دوز دارو را بعد از ۱۵ سالگی دریافت می کنند به ۳ دوز دارو نیاز دارند.
به غیر از واکسیناسیون، با استفاده از روش های زیر می تواند از زگیل تناسلی در دهان پیشگیری کرد:
- · داشتن رابطه جنسی ایمن
- · پرهیز از رابطه دهانی
- · پرهیز از داشتن شرکای جنسی متعدد
- · پرهیز از داشتن رابطه جنسی دهانی یا بوسیدن با وجود زخم یا بریدگی در دهان
- · انجام غربالگری منظم در سن فعالیت جنسی
- · رعایت بهداشت و انجام غربالگری توسط شریک جنسی
- · پرهیز از داشتن رابطه دهانی با فرد جدید
- · معاینه منظم دهان و دندان
- · معاینه منظم و ماهانه دهان و زبان از نظر وجود ضایعه یا هر گونه تغییر مشکوک
- · مراجعه سریع به پزشک و دندانپزشک در صورت مشاهده ضایعه مشکوک
نکته:
بسیاری از افرادی که دچار زگیل تناسلی در دهان می شوند هیچ علامتی ندارند.
کسانی که دچار HPV و زگیل تناسلی در دهان می شوند باید تحت مراقبت دقیق پزشکی قرار بگیرند تا از پاک شدن ویروس از بدن و سرطانی نشدن ضایعات اطمینان حاصل شود.
کسانی که دچار این عارضه هستند باید از قراردهی دیگران در معرض ویروس خودداری کنند. آنها باید رابطه جنسی ایمنی را با شریک جنسی خود برقرار کنند، از رابطه جنسی با شریک جنسی خود خودداری کنند و از بوسیدن، به اشتراک گذاری لیوان آن و ابزار بهداشت دهان و دندان خودداری کنند. سلامت اطرافیانتان را جدی بگیرید.