پستانک یکی از مهم ترین اقلامی است که در سیسمونی نوزادان خریداری می شود. خانواده ها به دنبال رنگ و طرح های شاد و زیبا هستند و به جنس و مواد به کار رفته در ساخت پستانک توجه می کنند. اما برای خرید این کالا، علاوه بر مواد به کار رفته در آن باید به شکل طراحی نیز دقت کرد. همان طور که مواد به کار رفته در پستانک می تواند سلامت بدن نوزاد شما را تحت تاثیر قرار دهد، شکل طراحی آن نیز می تواند بر رشد فک و دهان کودک تاثیر گذار باشد. یکی از انواع این محصول، پستانک ارتودنسی است که با هدف پیشگیری از بروز ناهنجاری های دهان و فک طراحی شده است.
آیا برای ساکت کردن نوزاد باید از پستانک استفاده کرد؟
والدین زیادی برای آرام کردن فرزند خود به پستانک پناه می برند. این وسیله با برطرف کردن نیاز به مکیدن کودک را آرام می کند. اما از سویی نگرانی برای ترک عادت آن در دو سالگی و مقاومت کودک و از سوی دیگر ترس از عوارض آن برای دهان و دندان سبب شده است که در سال های اخیر والدین در مورد استفاده از آن تردید داشته باشند.
بهتر است در این ارتباط ابتدا مزایای استفاده از پستانک ارتودنسی را بررسی کنیم. علاوه بر مزایایی مانند آرام شدن کودک و رفع نیاز به شیردهی بی موقع برای ساکت کردن کودک، استفاده از پستانک ریسک پوسیدگی دندان در کودکان را کاهش می دهد. شاید برایتان جالب باشد که بدانید پوسیدگی دندان شیری در سنین دو تا سه سال در کودکان بسیار رایج است تا جایی که حتی در مواردی بیش از 10 دندان کودک دچار پوسیدگی شده است. این به دلیل شیردهی در موقع خواب است که موجب ایجاد پلاک و باکتری روی دندان شیری نوزاد می شود. به خواب رفتن کودک با پستانک ارتودنسی سبب می شود که بزاق دهان ترشح شده و دهان شستشو شود. به علاوه، از شیردهی غیر ضروری جلوگیری می شود و دندان های کودک سالم می مانند.
سایر مزایای استفاده از پستانک ارتودنسی چیست؟
- پیشگیری از خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد
- تسکین و پیشگیری از ریفلاکس و کولیک دوره نوزادی
- رفع گوش درد در هنگام پرواز هوایی
عوارض استفاده طولانی مدت از پستانک چیست؟
اما عوارض استفاده از پستانک ارتودنسی چطور؟ آیا هیچ عارضه ای ندارد؟ بهتر است ابتدا شکل طراحی آن را با هم بررسی کنیم.
شکل این پستانک در بالا گرد و در قسمت پایین که بر روی زبان قرار می گیرد صاف است. این نوع طراحی برای حفاظت از شکل کام و فک انجام شده است و شباهت زیادی به نوک سینه مادر دارد. نوع طراحی پستانک ارتودنسی باعث می شود که فشار حاصل از مکیدن آن از روی لثه و دندان های در حال رشد نوزاد برداشته شود.
این نوع طراحی سبب می شود که از مشکلاتی که در اثر مکیدن پستانک های معمولی ایجاد می شود، پیشگیری شود. برخی از این مشکلات عبارتند از، کراس بایت، اپن بایت و اوربایت. در مطالب پیشین در مورد این نوع ناهنجاری های فک و روش های درمان آن به طور مفصل توضیح داده شد. توصیه می کنیم به این مطالب رجوع کنید.
به طور کلی زیر دو سال هیچ تاثیر منفی بر دهان و دندان نوزاد ندارد. با این حال، استفاده از هر نوع پستانکی حتی پستانک ارتودنسی بیش از 4 سالگی می تواند باعث ابتلا به ناهنجاری های فک و دهان شود. این نوع ناهنجاری های دهان و دندان بر جویدن، حرف زدن و ظاهر بیمار تاثیر منفی می گذارد و اغلب به درمان های ارتودنسی نیاز دارند.
دندان پستانکی نوعی ناهنجاری فک است که در کودکانی مشاهده می شود که بیش از 4 سال از پستانک استفاده کرده اند. در این ناهنجاری، دندان های پیش کودک به سمت جلو کشیده می شوند. در اغلب موارد این عارضه پس از رشد دندان های دائمی کودک برطرف می شود، اما در برخی موارد، ناهنجاری حتی پس از رشد دندان های دائمی نیز ادامه می یابد. از این رو، ترک عادت مکیدن پستانک و معاینه توسط ارتودنتیست در هفت سالگی ضروری است.
به جز ناهنجاری های فک و دندان، استفاده طولانی مدت از پستانک می تواند مشکلات عدیده ای در گفتار کودک ایجاد کند. مکیدن طولانی مدت پستانک با جلو کشیدن زبان باعث اختلال در گفتار و طرز تلفظ برخی حروف می شود. پستانک با جلو کشیدن دندان های جلو و تغییر قوس دندانی باعث آسیب به فرم دندان نوزاد می شود. در موارد شدید رشد کج دندان ها فاصله دندان ها را نیز تغییر می دهد و در رشد دندان های دائمی نیز مشکل ایجاد می کند. جدا از آسیب به فرم دندان نوزاد، احتمال ابتلا به عفونت گوش میانی و انتقال باکتری ها به دهان نوزاد در کودکانی بیشتر است که از پستانک استفاده می کنند.
پستانک ارتودنسی دو مدل مختلف دارد، سیلیکونی و لاتکسی. هر یک از این مدل ها مزایای خود را دارند، و انتخاب آن به علاقه فرزندتان بستگی دارد. سیلیکون محکم است، بو نمی گیرد و به راحتی تمیز می شود. با این حال، سیلیکون در دهان کودک چندان راحت نیست. لاتکس در دهان کودک نرم است و شاید کودک بوی آن را دوست داشته باشد. اما به راحتی تمیز نمی شود و زودتر از مدل های سیلیکونی در اثر جویدن خراب می شود.
هر چند ادعا می شود که پستانک ارتودنسی از بروز مشکلات ارتودنسی در آینده پیشگیری می کند، اما باز هم به عنوان متخصص در این حوزه به شما توصیه می کنیم برای پیشگیری از بروز آسیب به دهان و دندان نوزاد خود استفاده از پستانک از هر نوعی را محدود کنید و استفاده از آن را پس از دو سالگی قطع کنید.
مکیدن پستانک ارتودنسی از چه سنی باید قطع شود؟
در موارد نادری دیده می شود که کودک خود مصرف پستانک را کنار می گذارد. اگر این طور است شما یکی از خوش شانس ترین مادران روی زمین هستید. با این حال به یاد داشته باشید که بهتر است از ابتدا روش دیگری را برای آرام کردن فرزند خود استفاده کنید. غلغلک دادن، سرگرم کردن، دادن اسباب بازی، آواز خواندن و تکان دادن نوزاد بهتر از آنست که دو سال بعد برای گرفتن پستانک از فرزندتان دچار مشکل شوید.
روش هر مادر برای گرفتن پستانک ارتودنسی از فرزندش متفاوت است. برای این کار باید فرزندتان را بشناسید. بهترین کار این است که طی یک مراسم در روزی که او آمادگی دارد، از پستانک خداحافظی کنید. شاید چند روز اول فرزندتان مقاومت، بی قراری و گریه کند، اما به تدریج به روش های دیگری برای سرگرم کردن خود پناه می برد. از هر روشی که برای آرام کردن فرزند خود استفاده می کنید، به یاد داشته باشید که نهایتا 3 سال فرصت دارید.
